Voorbij de Participizza: serieus werk maken van participatie Omgevingswet

De participizza-avond is een bekende aflevering uit de populaire serie De Luizenmoeder. De ongemakkelijke herkenbaarheid dat een school een poging doet om de ouders te betrekken en dit vaak voelt als opgelegd en verplicht nummertje. Vervang school door gemeente en de ouders door bewoners, en we zien regelmatig dezelfde worstelingen bij gemeenten. En dat terwijl de participatie een steeds prominentere plek krijgt in de wet- en regelgeving, kijk maar naar de omgevingswet.

Participatie in de OG, hoe dan?

Het doel van participatie is helder: Het vroegtijdig betrekken van de omgeving om ervoor te zorgen dat verschillende perspectieven, kennis en creativiteit snel op tafel komen. Zo zorgt participatie voor meer draagvlak en betere besluiten. Dit kan tijdwinst opleveren. Het hoe is echter bewust niet opgenomen, dit om maatwerk mogelijk te maken.

De participatie gebeurt bij verschillende instrumenten. Per instrument is het doel van de participatie anders, en zijn er verschillende manieren om de participatie te regelen. Om de hoe-vraag beter te kunnen invullen, hebben we vijf stappen uitgeschreven die kunnen helpen in voorbereiding op de verschillende participatietrajecten die de gemeente standaard moet gaan toepassen.

Vijf voorbereidende stappen trajecten participatie

  1. Om welk instrument gaat het?
    Dit kan een omgevingsvisie, programma, omgevingsplan, omgevingsvergunning of projectbesluit zijn.
  2. Wie is verantwoordelijk voor de participatie?
    Dit kan een zogeheten bevoegd gezag, initiatiefnemer of een gezamenlijke verantwoordelijkheid van beiden zijn.
  3. Welke wettelijke verantwoordelijkheden met betrekking tot participatie zijn van toepassing?
    Per instrument staat in de wet omschreven aan welke plicht de gemeente moet voldoen (bijvoorbeeld motiveringsplicht).
  4. Wat is het doel van participatie?
    Per instrument kan dit verschillen, het is belangrijk om dit scherp te stellen. Wil je toekomstbeelden ophalen (omgevingsvisie), opvattingen en overtuigingen op tafel brengen (omgevingsplan) , belangen bespreken, informeren, of transparant zijn?
  5. Wie is je doelgroep?
    Het is belangrijk om duidelijk in beeld te hebben wie je wilt bereiken in de participatie. Zijn dit
    bewoners, ondernemers, experts, regionale partners, belanghebbenden of ambtenaren?
  6. Welke werkvorm is geschikt?
    Voor een grote groep waar je informatie op wilt halen vraagt een andere werkvorm dan wanneer je een eerste plan wilt toetsen bij een kleine groep bewoners. Het is goed ook eens iets anders te overwegen dan bijvoorbeeld een inspraaksessie, een debatavond of straatinterviews. Wij hebben met vernieuwende werkvormen inmiddels veel ervaring opgebouwd.

Meer weten?

Meer weten over de invoering van de Omgevingswet? Bekijk hier de site van Rijnconsult en download onze whitepaper.

Over Melanie van Thor

Melanie is als marketingcommunicatieadviseur verbonden aan Rijnconsult, het management adviesbureau dat organisaties helt succesvol te veranderen.

Bekijk alle berichten van Melanie van Thor →